I. Giới thiệu
Bạn từng chụp ảnh trong nhà và thấy ảnh bị ám vàng? Hoặc chụp ngoài trời râm lại thấy ảnh ám xanh nhạt nhạt?
Dù bạn lấy nét tốt, ánh sáng đủ, bố cục đẹp – nhưng màu ảnh không đúng thì vẫn khiến bức ảnh trông “dở hơi”.
Thủ phạm chính là: CÂN BẰNG TRẮNG (WHITE BALANCE).
Bài học hôm nay sẽ giúp bạn:
-
Hiểu Cân bằng trắng là gì
-
Biết cách chỉnh WB đúng trong từng điều kiện ánh sáng
-
Tránh lỗi màu ám xanh, vàng, tím thường gặp
-
Giúp ảnh có màu tự nhiên, chân thực và đẹp mắt
II. Cân bằng trắng (White Balance – WB) là gì?
Cân bằng trắng là một tính năng trong máy ảnh giúp điều chỉnh màu sắc ánh sáng để giữ cho những vùng trắng trong thực tế cũng trắng trong ảnh.
Mỗi nguồn sáng (nắng, đèn vàng, đèn huỳnh quang, đèn LED…) đều có nhiệt độ màu khác nhau → nếu không cân bằng đúng, ảnh sẽ bị lệch tông.
III. Hiểu về nhiệt độ màu – nền tảng của WB
Nhiệt độ màu được đo bằng đơn vị Kelvin (K):
Nhiệt độ màu | Môi trường ánh sáng | Ảnh bị ám màu gì nếu WB sai? |
---|---|---|
~2000K–3000K | Đèn tungsten, đèn sợi đốt | Ảnh ám vàng |
~4000K–5000K | Đèn huỳnh quang, đèn LED trắng | Ảnh ám xanh hoặc tím nhẹ |
~5500K–6000K | Ánh sáng ban ngày | Màu chuẩn, tự nhiên |
~6500K+ | Trời râm, bóng râm, buổi chiều | Ảnh ám xanh lạnh |
Hiểu nhiệt độ màu giúp bạn biết khi nào cần chỉnh WB về tông ấm hoặc tông lạnh.
IV. Các chế độ cân bằng trắng phổ biến trong máy ảnh
Chế độ WB | Dùng khi nào | Màu sắc đầu ra |
---|---|---|
Auto WB | Máy tự đo – dùng tốt khi ánh sáng ổn định | Có thể sai nếu ánh sáng phức tạp |
Daylight (Ánh sáng ngày) | Trời nắng, ngoài trời | Màu chuẩn, không chỉnh nhiều |
Cloudy (Trời mây) | Trời râm, ánh sáng lạnh | Ấm hơn, tránh ảnh bị ám xanh |
Shade (Bóng râm) | Dưới mái hiên, bóng tòa nhà | Làm ảnh ấm hơn |
Tungsten (Đèn vàng) | Trong nhà, đèn sợi đốt | Giảm vàng, làm mát ảnh |
Fluorescent | Đèn huỳnh quang | Giảm ánh xanh tím |
Custom WB | Tự đo bằng vật trắng (ví dụ tờ giấy A4) | Chính xác nhất |
Kelvin (chỉnh tay) | Tuỳ chỉnh số K | Linh hoạt nhất |
V. Khi nào nên chỉnh WB thủ công?
-
Khi chụp sản phẩm (cần màu chuẩn 100%)
-
Khi chụp trong ánh sáng hỗn hợp (nhiều loại đèn cùng lúc)
-
Khi hậu kỳ ảnh RAW – bạn có thể thay đổi WB dễ dàng
-
Khi ánh sáng liên tục thay đổi – Auto WB dễ sai
VI. Cách điều chỉnh WB để có màu ảnh đẹp và thật
✅ Cách 1: Dùng chế độ có sẵn
Ví dụ:
-
Ở ngoài trời → chọn “Daylight”
-
Ở trong phòng đèn vàng → chọn “Tungsten” hoặc “Kelvin” tầm 3200K
-
Dưới bóng cây → chọn “Shade” hoặc tăng WB lên 6500K
✅ Cách 2: Tự đo WB bằng Custom (với máy ảnh có hỗ trợ)
-
Lấy một tờ giấy trắng → để trong khung hình nơi bạn chụp
-
Dùng chức năng đo WB → máy sẽ ghi nhận ánh sáng thực tế và điều chỉnh
✅ Cách 3: Chỉnh WB bằng Kelvin thủ công
-
Nếu thấy ảnh bị ám vàng → tăng Kelvin nhẹ (làm ảnh lạnh hơn)
-
Nếu ảnh bị ám xanh → giảm Kelvin để làm ấm hơn
Gợi ý Kelvin:
-
Trong nhà: 2800K – 3500K
-
Trời nắng: 5000K – 5500K
-
Trời râm: 6000K – 7000K
VII. Mẹo chỉnh WB khi hậu kỳ ảnh
Nếu bạn chụp ảnh RAW (thay vì JPG), bạn có thể chỉnh WB dễ dàng bằng:
-
Lightroom: Chỉnh mục “Temp” (nhiệt độ) và “Tint” (sắc xanh–hồng)
-
Photoshop Camera Raw: WB có thể thay đổi thoải mái, giữ chất lượng ảnh
-
Snapseed (cho điện thoại): Có mục “White Balance” để cân chỉnh nhanh
Nếu bạn chụp JPG, hãy cố gắng chỉnh WB ngay từ khi chụp, vì ảnh JPG khó sửa màu sai về sau.
VIII. Bài tập thực hành ngày 6
✅ Bài 1: Chụp một vật thể (quyển sách, cốc cà phê…) dưới nhiều nguồn sáng khác nhau:
– Đèn vàng
– Ánh sáng ban ngày
– Bóng râm
→ So sánh màu sắc với chế độ Auto WB và chế độ tương ứng
✅ Bài 2: Dùng Custom WB đo bằng giấy trắng và chụp trong nhà → xem sự khác biệt so với Auto
✅ Bài 3: Nếu bạn có Lightroom – mở một file RAW, thử thay đổi Temp (Kelvin) để hiểu hiệu ứng
IX. Kết nối với hành trình 7 ngày học nhiếp ảnh
Bạn đã:
-
Biết cách dùng khẩu độ – tạo xóa phông
-
Làm chủ tốc độ – chụp chuyển động & phơi sáng
-
Hiểu lấy nét – ảnh không còn mờ
-
Làm chủ ISO – chụp tối không bị noise
-
Biết bố cục 1/3 – ảnh có điểm nhấn hơn
-
Và hôm nay: bạn biết cách điều chỉnh màu sắc đúng – không ám xanh vàng nữa!
Ngày mai sẽ là mảnh ghép cuối cùng: hiểu các chế độ chụp (M, A, S, P…) – để bạn chính thức làm chủ chiếc máy ảnh của mình.
X. Kết luận
Cân bằng trắng là một trong những yếu tố tưởng như nhỏ nhưng ảnh hưởng cực kỳ lớn đến tổng thể bức ảnh. Nếu ánh sáng là “người kể chuyện”, thì màu sắc là cảm xúc – và bạn hoàn toàn có thể kiểm soát nó nếu hiểu và dùng đúng White Balance.
✅ Call to action
Bạn cần:
-
Máy ảnh hỗ trợ Custom WB?
-
Lens tốt cho ánh sáng phức tạp?
-
Hướng dẫn cài WB trên dòng máy bạn đang dùng?
Inbox ngay cho Máy của Z – tụi mình hỗ trợ từ A đến Á:
Fanpage: Máy của Z – “Thế hệ Z – Chụp theo cách riêng”
Website: www.maycuaz.com
Zalo hỗ trợ: 0833767101