Ngày 7 – Giải mã các chế độ chụp M, A/Av, S/Tv, P, Auto: Dùng khi nào cho đúng?

I. Giới thiệu

Bạn đã học cách điều chỉnh khẩu độ, tốc độ, ISO, lấy nét, cân bằng trắng, và cả bố cục.

Bây giờ, điều cuối cùng bạn cần nắm – để chính thức làm chủ máy ảnh – là hiểu các chế độ chụp tích hợp sẵn trên máy và cách lựa chọn chúng phù hợp với từng tình huống.


II. Tổng quan về các chế độ chụp phổ biến

Trên vòng xoay chế độ (Mode Dial) của hầu hết các máy ảnh DSLR/mirrorless, bạn sẽ thấy các ký hiệu như:

  • M – Manual (Thủ công)

  • A / Av – Aperture Priority (ưu tiên khẩu độ)

  • S / Tv – Shutter Priority (ưu tiên tốc độ)

  • P – Program (tự động có kiểm soát)

  • Auto – Tự động hoàn toàn

  • (Còn có thêm: SCN, B, U1/U2 – nhưng là nâng cao)


III. Chi tiết các chế độ chụp – Khi nào nên dùng?

1. Chế độ Auto (Tự động hoàn toàn)

  • Máy tự chọn mọi thông số (khẩu độ, tốc độ, ISO, WB, lấy nét…)

  • ✅ Phù hợp với: người mới hoàn toàn, ảnh kỷ niệm nhanh

  • ❌ Hạn chế: không kiểm soát được ảnh; dễ out nét, sai màu, thiếu sáng

2. Chế độ P – Program Auto

  • Máy tự tính khẩu độ & tốc độ, nhưng bạn vẫn chỉnh được ISO, WB, EV

  • ✅ Phù hợp khi: chụp nhanh nhưng vẫn muốn can thiệp một chút

  • Gần giống Auto nhưng linh hoạt hơn

3. Chế độ A / Av – Ưu tiên khẩu độ

  • Bạn chọn khẩu độ (f/…), máy tự tính tốc độ cho phù hợp

  • ✅ Dùng khi: cần làm mờ nền (xóa phông) hoặc cần toàn cảnh nét

  • Ứng dụng:

    • Chân dung: chọn f/1.8 – f/2.8 để xóa phông

    • Phong cảnh: chọn f/8 – f/11 để nét toàn khung hình

4. Chế độ S / Tv – Ưu tiên tốc độ

  • Bạn chọn tốc độ màn trập (1/…), máy tự chọn khẩu độ phù hợp

  • ✅ Dùng khi: chụp vật thể chuyển động, phơi sáng, chống rung

  • Ứng dụng:

    • Chụp thể thao: 1/1000 trở lên

    • Phơi sáng light trail: 1s – 30s

    • Chụp tay không rung: ít nhất 1/125 trở lên

5. Chế độ M – Manual (Thủ công hoàn toàn)

  • Bạn tự điều chỉnh cả khẩu độ, tốc độ, ISO

  • ✅ Dành cho: người muốn kiểm soát toàn bộ khung hình

  • Ứng dụng:

    • Chụp sản phẩm, studio, ảnh sáng phức tạp

    • Phơi sáng, light painting, chụp đêm

    • Khi ánh sáng ổn định (đèn cố định, ban ngày ngoài trời)


IV. So sánh nhanh các chế độ

Chế độ Ai nên dùng Mức kiểm soát Phù hợp khi nào
Auto Người mới hoàn toàn Thấp Chụp nhanh, không quan trọng chất lượng
P Người mới + muốn thử chỉnh 1 vài yếu tố Trung bình Chụp du lịch, cần nhanh + đẹp
A / Av Người muốn làm chủ độ xóa phông, nét Cao Chân dung, phong cảnh
S / Tv Người muốn bắt khoảnh khắc chuyển động Cao Chụp thể thao, vật di chuyển
M Người đã nắm kiến thức cơ bản Rất cao Chụp chuyên nghiệp, studio, phơi sáng

V. Mẹo học chuyển dần sang chế độ M

  1. Bắt đầu từ A/Av → làm quen với khẩu độ

  2. Thử chuyển sang S/Tv → hiểu ảnh hưởng của tốc độ

  3. Khi bạn hiểu cả 2 yếu tố → hãy chuyển sang M, nhưng giữ ISO Auto trước

  4. Cuối cùng, làm chủ cả ISO → bạn chính thức làm chủ ánh sáng


VI. Bài tập thực hành ngày 7

Bài 1: Chụp cùng 1 chủ thể ở 3 chế độ: Auto – A/Av – M → so sánh sự khác biệt
Bài 2: Chụp chân dung ở f/2.8 với A mode → thấy rõ hiệu ứng xóa phông
Bài 3: Chụp ảnh người đang đi bộ ở S mode: 1/250, 1/500, 1/1000 → bắt khoảnh khắc khác nhau
Bài 4: Dùng chế độ M – chụp ảnh ly cà phê trong nhà bằng ánh sáng cửa sổ, chỉnh tay toàn bộ


VII. Kết nối tổng kết 7 ngày

Sau 7 ngày học, bạn đã:

Ngày Nội dung Thành tựu đạt được
1 Khẩu độ – Xóa phông, độ sâu trường ảnh Chụp mờ nền hoặc nét toàn cảnh
2 Tốc độ màn trập – Bắt khoảnh khắc, phơi sáng Bắt dừng chuyển động hoặc tạo hiệu ứng mờ
3 ISO – Độ nhạy sáng Chụp tốt trong môi trường thiếu sáng
4 Lấy nét & điểm AF Ảnh rõ nét, đúng chủ thể
5 Bố cục 1/3 Ảnh cân đối, hút mắt
6 Cân bằng trắng Ảnh không bị ám màu
7 Chế độ chụp Tự chọn được thông số phù hợp bối cảnh

Đây là nền tảng vàng để bạn bước vào chụp ảnh sáng tạo, kiếm tiền, làm dự án, xây dựng portfolio.


VIII. Call to action

Muốn tiếp tục đồng hành cùng Máy của Z? Bạn có 3 lựa chọn cực hay:

  1. Tham gia chuỗi 7 NGÀY ỨNG DỤNG – Mỗi ngày một thể loại chụp thực tế

  2. Theo dõi chuỗi HẬU KỲ CHỈNH ẢNH bằng Lightroom và Snapseed

  3. Inbox để nhận combo máy ảnh cũ – lens xóa phông giá tốt nhất cho người mới

Fanpage: Máy của Z – “Thế hệ Z – Chụp theo cách riêng”
Website: www.maycuaz.com
Zalo hỗ trợ: 0833767101


 

 

Ask ChatGPT

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Zalo
Messenger
WhatsApp
Tin nhắn
WhatsApp
Zalo